Công việc
đồng áng vốn là một công việc nặng nhọc vất vả nhưng lại được đảm đương phần lớn
bởi phụ nữ.
Có lẽ
cũng chính bởi vậy mà sự gắn bó giữa đất đai và người phụ nữ là rất lớn. Họ sống
dựa vào đất, tranh đấu đến cùng để bảo vệ đất, vì đó là nguồn sống của họ, của
con cái và gia đình họ. Họ là những người phụ nữ đã dũng cảm đứng ra bảo vệ ruộng
trong những vụ cưỡng chế đất tại nhiều địa phương ở Việt Nam thời gian qua.
Đã gần hai tuần trôi qua kể từ sau buổi sáng cưỡng chế đầy bạo lực của huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, bà Phúc vẫn chưa thể đi lại bình thường trở lại. Người bà vẫn đau ê ẩm vì những cú đấm vào mặt, và những cú đánh bằng dùi cui vào khắp người của lực lượng cưỡng chế dành cho người dân trong buổi sáng hôm đó.
Bà nhớ lại:
“Tôi hôm đó đang đứng ở đường thì không
biết từ đâu có người đấm vào mặt tôi tối tăm mặt mũi xong tôi xỉu xuống, bà con
phải khênh về. Bây giờ vẫn cứ đau”.
Những người
có mặt tại hiện trường vụ cưỡng chế vẫn còn nhớ hình ảnh bà Phúc ngã khuỵu xuống
đường, bị dẫm đạp, đau đớn quằn quại như một con sâu. Bà tưởng mình đã chết cho
đến khi có hai phụ nữ khác trong xã đến khiêng bà ra khỏi đám đông và đưa bà về
nhà.
Năm nay
65 tuổi, bà Phúc vẫn là người làm ruộng chính trong nhà vì chồng bà mắt kém
không còn nhìn rõ đường, con cái đã ở xa. Một mình bà suốt từ năm 1994 đến nay
phải lo chăm sóc gần 8 sào ruộng của gia đình. Vào mùa cấy, bà đi làm ruộng từ
sáng sớm tinh mơ có khi từ 1, 2 giờ sáng và chỉ kết thúc công việc khi trời tối
mịt. Có những hôm sáng trăng, bà cấy cả tối.
Công việc
vất vả nhưng với 8 sào ruộng, bà Phúc cũng lo đủ cái ăn cho hai vợ chồng già và
một đứa cháu nội 9 tuổi:
“Cấy nhiều làm nhiều thì đủ ăn. Một năm ăn uống
rồi tôi cứ bán 1 tấn, hơn 1 tấn thóc để mua thuốc sâu, rồi việc lớn nhỏ trong
nhà, đình đám ma chay, tin vui trong làng thì cứ bán thóc đi.”
Cuộc sống
bình lặng của bà Phúc cứ trôi đi như vậy cho đến cái ngày 9 tháng 5 đau thương,
khi chính quyền tỉnh Nam Định huy động hàng trăm công an, cảnh sát cơ động và
dân phòng với trang bị dùi cui, lá chắn và chó săn đến cưỡng chế nốt số đất ít ỏi
còn lại trong số 160 ha đất của 120 hộ dân huyện Vụ bản, tỉnh Nam Định, trong
đó có 8 sào ruộng của nhà bà Phúc. Chính quyền địa phương cưỡng chế số đất này
để lấy mặt bằng cho dự án khu công nghiệp Bảo Minh, nhưng lại đền bù quá ít ỏi
cho người dân.
Từ sáng sớm
ngày hôm đó, bà Phúc cùng rất đông các chị em phụ nữ khác trong xã đã lật đật
chạy ra đồng, tay không để giữ ruộng. Họ không ngờ mình lại bị đánh đập, đẩy
lùi khỏi những thửa ruộng của mình một cách nhanh chóng:
“Có ngờ đâu là người dân bị đòn, chúng tôi phải
chịu thôi chứ biết sao bây giờ. Chúng tôi phụ nữ chân yếu tay mềm, vũ khí trong
tay chỉ là đất với cát làm sao thắng được những người được trang bị từ đầu tới
chân.”
Không chỉ
bà Phúc mà còn rất nhiều người phụ nữ khác của huyện Vụ Bản đã bị đánh đập. Họ
bị đánh bằng dùi cui, bị xô đẩy, ném lên đường.
Một hình ảnh
lan truyền trên mạng một ngày sau đó cho thấy một phụ nữ bị vứt lên đường nhựa
nằm bất động. Người phụ nữ đó sau này được xác định là bà Ngô Thị Vệ, 70 tuổi,
bị đánh đến ngất xỉu và phải đưa đi cấp cứu. Cho đến tận bây giờ, trên người của
rất nhiều phụ nữ đã tham gia bảo vệ đất vào ngày hôm đó vẫn còn những vết thâm
tím của dùi cui.
Nặng lòng với đất
Vậy sức mạnh nào đã khiến những người phụ nữ nông dân chân yếu tay mềm có thể dũng cảm đứng lên bảo vệ ruộng đất của mình, chịu đau đớn về thể xác? Nữ nhà văn Thùy Linh, người đã theo dõi các vụ cưỡng chế vừa qua, nhận xét:
“Bởi vì văn minh lúa nước thì vai trò của người
đàn bà gắn với ruộng đồng nhiều hơn người đàn ông cho nên đối với họ thì mảnh đất
nuôi sống gia đình là nặng lòng nhất họ phải đổ mồ hôi nhiều nhất. Một thực tế
trong xã hội Việt Nam ngày nay, đàn ông cũng phải bươn chải ra thành phố kiếm sống
nên ở lại làng quê hầu hết là phụ nữ và trẻ em. Nên nặng lòng với đất thì người
đàn bà hiểu hơn ai hết tại sao họ phải hành động như vậy.”
Chị Ngô
Thị Ánh, 46 tuổi, người đã tham gia bảo vệ đất trong một vụ cưỡng chế khác tại
huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên vào ngày 24 tháng 4 vừa qua, cho biết:
“Bây giờ
người phụ nữ chúng tôi chỉ nghĩ là mình chỉ sống về đồng ruộng, phải nuôi con
cái ăn học. Chúng tôi là phụ nữ không biết buôn bán gì, chỉ biết giữ ruộng để
có miếng cơm để con và ấm bụng này. Công an hỏi tại sao tôi giữ ruộng thì tôi
chúng tôi bảo chúng tôi không buôn bán gì, không làm mướn được nên phải giữ ruộng,
phải tranh đấu.”
Chị Ánh
đã rất nhiều lần tham gia các đoàn nông dân của huyện Văn Giang lên Hà Nội ăn
trực nằm chờ cả ngày trời để nộp đơn xin các cấp trung ương giải quyết các khiếu
kiện đất đai. Chị không đếm được chị đã đi bao nhiều lần như thế với không biết
bao nhiêu chị em khác trong xã, trong huyện. Chị cũng đã bị đánh đập không
thương tiếc trong vụ cưỡng chế đất tại địa phương. Mệt mỏi, đau đớn nhưng chị vẫn
cố bám lấy đất. Chị nói:
“Mệt mỏi chứ, nhưng không gì bằng giành được
đất của mình. Kể cả mệt mỏi đến đâu mà giành được đất của mình thì cũng không mệt
mỏi. Tiếp theo bọn chị sẽ vẫn phải giữ đất, vẫn phải đi đòi hỏi để giữ đất nuôi
con cái.”
Và để chứng
minh cho sự cương quyết bảo vệ đất của mình, chỉ 2 ngày sau cưỡng chế, chị Ánh
cùng nhiều chị em phụ nữ khác ở Văn giang đã lại ra cánh đồng cưỡng chế để ươm
trồng những cây cảnh mới vào chính những thửa ruộng đã bị máy ủi, máy xúc đào bới
tan tành trước đó.
Trong hầu
hết các vụ cưỡng chế, chính quyền địa phương luôn giành phần thắng vì họ có lực
lượng cảnh sát đông đảo với trang bị vũ khí tận răng. Họ giành được đất cho các
dự án khu công nghiệp, khu đô thị hiện đại. Trong khi đó, những người dân bị ép
nhận mức đền bù quá ít ỏi không đủ để cho họ nuôi cả gia đình trong một năm,
nói gì đến tương lai lâu dài.
Với bà
Phúc, kể từ sau vụ cưỡng chế, 8 sào ruộng của gia đình bà mất sạch. Cả cuộc đời
bà chỉ biết làm ruộng, giờ ngoài 60 tuổi, cái độ tuổi đáng nhẽ bà phải được nghỉ
hưu, ở nhà vui với con với cháu nhưng bà không thể:
“Tôi chỉ có làm ruộng, ngoài ruộng ra chả có
nghề ngỗng gì. Bây giờ ruộng mất rồi đang nghĩ đến đoạn đi làm thuê bế con cho
nhà người ta kiếm ngày vài bữa cơm.”
Bà dự định
sẽ lên thành phố Nam Định để trông con cho các gia đình. Sáng thứ hai đi, đến
sáng chủ nhật về. Có người nói với bà thu nhập một tháng khoảng 1 triệu đồng,
tính ra vẫn ít hơn so với ở nhà làm nông nghiệp. Bà cứ nghĩ khi bà đi, ông cụ ở
nhà mù lòa với đứa cháu nhỏ có ai trông nom. Nhưng rồi bà biết tính sao khi ruộng
đất không còn?
http://www.rfa.org/vietnamese/programs/WomenMagazine/wm-protect-their-land-vh-05222012134756.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét